Paula begint enthousiast aan de kleuterschool. Ze wilde graag andere kindjes ontmoeten en met hen spelen, samen met haar moeder loopt ze gezellig en vol gezonde spanning een nieuw avontuur tegemoet. Het afscheid nemen van haar moeder vond ze erg lastig, Paula heeft de eerste 6 maanden bittere tranen op school gehuild. Braaf volgde haar moeder het advies van de kleuterjuffen daar, maar achteraf vertelt ze dat ze haar moederhart had moeten volgen en vertrouwen! Een les die zij, naar eigen zeggen, met vallen en opstaan steeds weer heeft mogen leren.
De 1e schoolwissel
Paula was toen al verbaal erg sterk en ver op haar leeftijdsgenootjes vooruit. Maar zij ‘moest’ de werkjes doen die bij haar leeftijd pasten.. werd ze gestraft als ze niet stil kon zitten in de vertelkring.. Paula’s moeder vermoed dat Paula hier is gestopt met het willen leren. Ze mocht een werkje niet maken omdat ze in een jongere jaargang zat en daar is ze erg overstuur van geraakt. Sindsdien heeft ze niets meer willen proberen uit zichzelf.
Toen zij uitgesloten werd van een toneelstuk omdat ze zich eerst maar moest leren gedragen was voor het voor haar moeder de laatste druppel in een al volle emmer, waar ze bij stond, vertelden de juffen onverbloemd hoe vervelend ze was. Paula smeekte hen om nog een kans, ze zou advocaat kunnen worden, zo goed deed ze het, en ze wezen dat af. Haar moeder is daar direct met haar de deur uit gelopen en nooit meer teruggekomen. Was dat wijs? Voor Paula was dat de enige optie, ze was kapot van die woorden en haar moeder wilde haar in bescherming nemen. Paula’s eerste ervaring met de boze buitenwereld die er helemaal niets van snapt…
Groep 3
Groep 3 is Paula op een andere school gestart. De school was op de hoogte van de moeilijkheden, heeft deze de eerste 2 weken ook geconstateerd, maar daarna vond ze haar plekje en ging het goed in de klas. Berichten van haar leerkracht waren altijd positief. Zij had een goede band met Paula opgebouwd, opgelucht haalde haar moeder adem.
Toch bleef ook de zorg in hoe ze haar het beste kunnen ondersteunen, omdat zij zonder extra aandacht en speciale afspraken met de juf, moeite had met alle prikkels en emoties om te gaan. School gaf aan dat haar moeder vertrouwen mocht hebben in hun en zij het aankonden. Ook haar rapport was voldoende, er was steeds sprake van groei. Haar moeder stelde hier vraagtekens bij, omdat haar voldoendes op sociaal-emotioneel gebied afhangen van de relatie met de juf, wat als deze niet goed is?
Groep 4
Die vraag werd vrij snel beantwoord in groep 4 waar ze geen klik had met de juffen…. Paula was volledig overvraagd en overprikkeld, paste zich aan tot ze geen adem meer kon halen… Maskeerde om erbij te horen en niet anders te zijn. Al heel jong was ze zich daar ook al wel deels bewust van, ze gaf aan naar school te gaan voor haar vriendinnen, niet voor school zelf. School was stom en ze deed maar wat de juf van je vroeg, tot het echt niet meer lukte. En in de eerste jaren droeg haar intelligentie haar nog, hoefde ze ook niet aan de bak om iets te leren. Dat veranderde in groep 4..
Een binnenschools traject werd opgestart, na 3 weken was er een tussenevaluatie en hier is eigenlijk direct de conclusie getrokken dat het niet functioneert en aangegeven dat Paula 3 dagdelen onder begeleiding naar school mag en dus 70% thuis komt te zitten tot aan de schoolvakantie. School kan naar eigen zeggen niet in de ondersteuningsbehoeften van Paula voorzien, punt. Zoals nog wel vaker zou gebeuren, werd Paula’s moeder als ouder verantwoordelijk gehouden voor het storende gedrag van haar dochter en is er niet echt naar Paula gekeken, maar stond het schoolbelang boven het kindbelang.
En nu?
School koos voor een negatieve benadering en geen oplossing of begeleiding om anders om te gaan met de prikkels die ze binnenkrijgt. Het is de leerkrachten te veel en zij geven aan dat de klas daar onder lijdt. Maar het bijzondere is dat de kinderen in haar klas haar accepteerden zoals ze was.
Paula vraagt aandacht, meer dan een gemiddeld kind en heeft veel behoefte aan bevestiging en zich gezien en gehoord te voelen. Daar haalt zij zelfvertrouwen uit. Dit heeft zij ook altijd gekregen op school en vindt ze fijn/heeft ze nodig. Bovendien is dit ook voor haar de norm geworden, ze heeft geen grenzen gekregen hoeveel aandacht oké is binnen deze klassetting. Zij weet dat ze aandacht vraagt, dit is haar meermaals door de juffen aangegeven en was ze heel verdrietig over thuis, ze wil niemand tot last zijn. Ze weet ook dat ze de les verstoord, maar weet niet goed waarom ze het doet en hoe ze ermee moet stoppen.
ODD?
Haar moeder beschreef Paula als volgt: ‘Mijn dochter is lief, behulpzaam, creatief, heeft graag de controle/leiding, is intelligent, verantwoordelijk, zorgzaam, een echt dier en natuurmeisje, is gevoelig en voelt mensen feilloos aan. Ze is vaak gespannen en uit zich mopperend, ontevreden, negatief en boos. Ze heeft denk ik ook last van faalangst, zoals gezegd met emotieregulatie en impulsbeheersing en heeft moeite met gezag.’ Zij had toen nog nooit van PDA gehoord. Wat had dat enorm veel verschil kunnen maken!
Paula wilde dolgraag bij haar vriendinnen op school blijven en het in groep 5 proberen, ze gaf aan dat ze daar vertrouwen in had en als het dan echt niet lukt, dat ze dan altijd nog naar speciaal onderwijs kon. Ze is 8 jaar, kan het echter allemaal prima verwoorden en het is soms moeilijk om in te schatten wanneer ze haar eigen realiteit vormgeeft en wanneer ze volwassenen tegen elkaar uitspeelt. Haar eigen aandeel kan ze slecht zien en geeft vaak de ander de schuld of ze zegt dat zij de schuld is van alles en alles altijd verkeerd doet.
Ze laat kenmerken van ODD zien in haar gedrag, maar niet genoeg om daar vanuit te gaan. Paula is echt een lieve meid, maar wel een meisje dat in de knoop zit met zichzelf. Omgaan met teleurstellingen en iets doen wat ze niet leuk vindt (wat vaak het geval is op school), dat vindt ze heel erg moeilijk en uit zich in storend gedrag en hoog oplopende spanning in haarzelf.
Alweer een schoolwissel
Paula mag niet blijven en wisselt opnieuw van school. Maar het kwaad was al geschied.. het was een enorm traumatische ervaring voor haar waar ze niet alleen haar beste vriendin niet meer dagelijks kon zien, maar ook het gevoel had niet te deugen en weggestuurd te zijn omdat ze een last was. De nieuwe school viel onder dezelfde stichting primair onderwijs en dezelfde personen stonden aan het stuur van het in te zetten binnenschoolse traject… Een herkenbaar patroon tekende zich af. Ze reageerde heel goed op de juf en deed ook echt haar best zich aan de afspraken te houden, maar het lukte vaak gewoonweg niet.
Unschooling
Helaas is ‘unschooling’ zoals in andere landen wel mogelijk is, geen optie in Nederland. Wel kunnen zij aan de leerplicht tornen met het juiste vakjargon, maar wij als ouders kunnen niet voor deze weg kiezen. Jammer… want daar zouden onze kinderen wel degelijk bij gebaat zijn. Wat heeft Paula ontzettend haar best gedaan, want als je een goede relatie met haar hebt, doet ze veel voor je.. maar wat heeft het haar veel gekost. Teveel.
Relatie
Een goede relatie, vertrouwd en veilig, is sleutel. Paula heeft meteen haar oordeel klaar na een eerste ontmoeting en zal daar niet snel op terugkomen. Ze kijkt dwars door je heen, als je niet eerlijk, open en authentiek bent kun je het echt helemaal vergeten. Als je haar ziet, bereid bent naast haar te lopen en je aan te passen aan haar tempo, dan heb je een kans. Dat vraagt veel flexibiliteit en een portie humor zal je standaard in je werktas mee moeten nemen.
School is een megathema in het leven van een PDA’er. Het onderwijssysteem is verouderd en sluit niet aan bij de behoeftes van onze kinderen. Sommige passen zich aan, sommige gedijen prima, maar vele kinderen lopen vast. Maskeren. Om uiteenlopende redenen en PDA is er daar 1 van. Hiërarchie komt niet voor in het vocabulaire van een PDA’er. Per definitie worden onze neurospeciale en autonome kinderen overvraagd en overprikkeld op school en dit heeft zijn weerslag op de ontwikkeling van onze kinderen.
Aansluiten
Behoeftes moeten individueel worden bekeken en ingevuld en dan kunnen kinderen zoals Paula het heel ver schoppen, ze zijn intelligent en weten vaak precies wat ze wel en niet willen. Wij horen aan te sluiten bij de zone van naaste ontwikkeling en onze kinderen ontwikkelen zich a-typisch, vertraagd of versneld. Om daarbij aan te kunnen sluiten moeten we kijken naar het kind, luisteren naar het kind en meewerken met het kind. Pas dan zullen ze zich verder kunnen ontwikkelen tot wie zij willen zijn.
Want een ding is zeker, onze kinderen doen wat ze willen, hoe ze dat willen en wanneer ze dat willen.
Uitspraken van Paula:
“als je ouder wordt, wordt het steeds moeilijker wat mensen van je denken”
“wat vooral niet werkt, is dat je zegt: je moet nu daar gaan zitten en dan krijg je wat je wil”
“het helpt dus niet als een stomme tut met haar dikke reet op je gaat zitten en je schoenen uittrekt en weggooit”
“wat wel helpt, is gewoon veel tijd samen doorbrengen met iets wat ik leuk vind”
Lees hier over opvoeding en PDA